Hầu hết mọi người đã nghe đến thuật ngữ hậu cần của bên thứ ba ( 3PL ), nhưng thực tế có nhiều đơn vị khác nhau có thể cung cấp các giải pháp hậu cần khác nhau. 3PL là khi một đơn vị thuê ngoài các yếu tố trong chuỗi cung ứng của họ, bao gồm phân phối, kho bãi và thực hiện cho bên thứ ba. 3PL cung cấp các dịch vụ hoàn thiện đơn hàng, kho bãi và vận chuyển tích hợp có thể phát triển cùng với quy mô kinh doanh của bạn tùy thuộc vào yêu cầu.
Việc sử dụng các nhà cung cấp 3PL đã phổ biến trong các doanh nghiệp trong nhiều năm giữa các công ty lớn, gần đây có xu hướng gia tăng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi sự tăng trưởng trong lĩnh vực thương mại điện tử tiếp tục tăng vọt. Trong các tổ chức có quy mô này, việc vận hành các dịch vụ kho bãi và phân phối của riêng họ thường tốn kém hơn nhiều so với việc sử dụng 3PL có thể cung cấp các dịch vụ theo yêu cầu mở rộng theo nhu cầu của thị trường.
3PL là thuật ngữ hậu cần của bên thứ ba được sử dụng rộng rãi nhất, nhưng bạn cũng có thể bắt gặp các thuật ngữ khác như 1PL, 2PL, 4PL và 5PL. Cùng Green tìm hiểu thêm về các dịch vụ này.
Logistics tự cấp (First Party Logistics) là loại hình dịch vụ logistics mà người cung cấp dịch vụ sẽ tự thực hiện toàn bộ quá trình vận chuyển hàng hóa từ điểm xuất phát đến điểm đến, mà không cần sự hỗ trợ từ bên thứ ba.
Với loại hình này, khách hàng sẽ tự quản lý và điều phối toàn bộ các hoạt động liên quan đến quản lý kho, vận chuyển hàng hóa, đặt lịch giao nhận, kiểm tra chất lượng sản phẩm, đóng gói và bảo quản hàng hóa.
Một ví dụ của 1PL là khi một công ty sản xuất tự mình quản lý việc vận chuyển hàng hóa từ nhà máy của họ đến kho của khách hàng hoặc cửa hàng bán lẻ, và kiểm soát các hoạt động logistics một cách độc lập.
Second Party Logistics (Cung cấp dịch vụ Logistics bên thứ hai) là loại hình dịch vụ logistics trong đó người cung cấp dịch vụ sẽ hỗ trợ khách hàng trong việc vận chuyển hàng hóa từ điểm xuất phát đến điểm đến. Cụ thể, người cung cấp dịch vụ logistics sẽ cung cấp các dịch vụ vận tải, quản lý kho, và các dịch vụ liên quan khác cho khách hàng.
Trong mối quan hệ 2PL, người cung cấp dịch vụ logistics sẽ trực tiếp làm việc với khách hàng, thường là các doanh nghiệp sản xuất hoặc bán lẻ, và được giao nhiệm vụ quản lý và vận chuyển hàng hóa cho khách hàng.
Một ví dụ của 2PL là khi một công ty vận tải bảo đảm vận chuyển hàng hóa từ kho của khách hàng đến các địa điểm bán hàng hoặc các nhà kho của khách hàng, và cung cấp các dịch vụ quản lý kho để khách hàng có thể quản lý lượng hàng tồn kho của mình.
Third Party Logistics (Cung cấp dịch vụ Logistics bên thứ ba) là loại hình dịch vụ logistics trong đó người cung cấp dịch vụ sẽ hỗ trợ khách hàng trong việc quản lý và vận chuyển hàng hóa từ điểm xuất phát đến điểm đến, bao gồm các dịch vụ quản lý kho, vận tải, quản lý chuỗi cung ứng và các dịch vụ liên quan khác.
Trong mối quan hệ 3PL, người cung cấp dịch vụ logistics sẽ trực tiếp làm việc với khách hàng để thiết kế và triển khai các giải pháp logistics tối ưu cho khách hàng. Các dịch vụ của 3PL có thể bao gồm lập kế hoạch vận chuyển, đóng gói, xử lý đơn hàng, quản lý kho, định tuyến vận chuyển, quản lý đơn đặt hàng, và các dịch vụ tài chính liên quan đến logistics.
Một ví dụ của 3PL là khi một công ty bán lẻ thuê một công ty vận chuyển bên thứ ba để quản lý kho và vận chuyển hàng hóa từ nhà sản xuất đến các cửa hàng bán lẻ của công ty. Công ty vận chuyển sẽ quản lý hàng tồn kho và đảm bảo các đơn hàng được giao đúng thời gian và địa điểm, trong khi công ty bán lẻ sẽ chịu trách nhiệm về việc bán hàng và thanh toán chi phí vận chuyển cho công ty vận chuyển.
Fourth Party Logistics (Logistics chuỗi phân phối) là một loại hình dịch vụ logistics được định nghĩa là một bên thứ tư (hay một công ty cung cấp dịch vụ logistics) được thuê để quản lý và điều phối các hoạt động logistics của nhiều bên thứ ba khác nhau trong chuỗi cung ứng.
Trong mối quan hệ 4PL, công ty cung cấp dịch vụ logistics sẽ đảm nhận vai trò quản lý và điều phối các hoạt động logistics của các bên thứ ba khác nhau trong chuỗi cung ứng, bao gồm các công ty vận chuyển, kho bãi, đơn vị sản xuất và các nhà cung cấp dịch vụ logistics khác. Nhiệm vụ của công ty cung cấp dịch vụ logistics là tối ưu hóa hoạt động của chuỗi cung ứng, đảm bảo sự thông suốt và hiệu quả trong các hoạt động logistics và giảm thiểu chi phí.
Các dịch vụ logistics của 4PL bao gồm quản lý toàn bộ chuỗi cung ứng, lập kế hoạch vận chuyển và quản lý đơn hàng, quản lý kho bãi và lưu trữ, và các dịch vụ khác liên quan đến logistics.
Một ví dụ của 4PL là khi một công ty đặt hàng từ các nhà cung cấp ở nhiều quốc gia khác nhau, và thuê một công ty 4PL để quản lý toàn bộ chuỗi cung ứng. Công ty 4PL sẽ quản lý việc vận chuyển hàng hóa từ các nhà cung cấp đến kho bãi và đến khách hàng cuối cùng, đảm bảo việc lưu trữ hàng hóa trong kho.
5th Party Logistics (Logistics bên thứ năm) là một thuật ngữ mới trong lĩnh vực logistics và supply chain management, đề cập đến một khái niệm mở rộng của hệ thống Logistics. Đây là một hình thức Logistics Outsourcing mới, đưa thêm một bên thứ năm vào quy trình cung ứng hàng hóa.
Trong khi "3rd Party Logistics" (3PL) chỉ đề cập đến việc thuê một bên thứ ba để quản lý và thực hiện các hoạt động Logistics (vận chuyển, lưu kho, đóng gói, v.v.), thì "5th Party Logistics" (5PL) là sự mở rộng của khái niệm này bằng cách đưa thêm một bên thứ năm vào quy trình cung ứng hàng hóa.
Bên thứ năm này thường là một công ty cung cấp dịch vụ kỹ thuật số (Digital Service Provider - DSP) hoặc một nền tảng công nghệ, sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và Internet of Things (IoT) để cung cấp các dịch vụ quản lý và tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Các bên tham gia trong chuỗi cung ứng (nhà sản xuất, nhà vận chuyển, kho bãi, v.v.) sẽ chia sẻ dữ liệu của họ với bên thứ năm này để tạo ra một hệ thống quản lý toàn diện và hiệu quả hơn.
